Στίχοι από τους "Ελεύθερους Πολιορκημένους" του Σολωμού που μας συγκίνησαν
Απαντήσεις μαθητών της Β Λυκείου, στη Σχολή Μωραΐτη (Αθήνα) (http://b1lykeiou.blogspot.com/)
 | " Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύει” Ο πρώτος στίχος είναι, κατά τη γνώμη μου, από τους πιο δυνατούς στίχους, όχι μόνο του ποιήματος, αλλά εν γένει της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Εκτός από το γεγονός ότι σε αυτόν συνοψίζεται όλη η ψυχική αναταραχή, η αγωνία και ο φόβος του ποιητή, μπορεί κανείς να αναλύσει σχεδόν κάθε λέξη του. Κατ' αρχάς, χρησιμοποιείται σχήμα υπερβατό. Το σχήμα αυτό, αυτομάτως τονίζει τις λέξεις που αποδίδονται τοιουτοτρόπως. Η ησυχία που επικρατεί είναι νεκρική στον κάμπο. Χρησιμοποιούνται λέξεις ακραίες, όπως ''τάφος'' και ''άκρα'' οι οποίες ταυτόχρονα τονίζονται από την τεχνική του υπερβατού σχήματος, με αποτέλεσμα ο αναγνώστης, πολύ παραστατικά, να κατανοεί τι έχει συμβεί στον κάμπο, αλλά και ποια είναι η ψυχολογία του ποιητή. Σαν να μην έφταναν αυτά, η σιωπή ''βασιλεύει'' στον κάμπο, κυριαρχεί, και τίποτα δεν της αντιτίθεται. Ο ενεστώτας υποδηλώνει ότι βασιλεύει διαρκώς αυτή η σιωπή. Τέτοιο είναι το μέγεθος της θυσίας που ποτέ δε θα ξεχαστεί και πάντα θα διακρίνεται στον αέρα του κάμπου του Μεσολογγίου. Νικόλας |
Ένας δυνατός, γεμάτος ένταση στίχος. Χτυπά στις ψυχές των αναγνωστών και ενεργοποιεί τις αισθήσεις τους. Αφοπλίζει με την απλότητα και τον απόλυτο τρόπο που εκφέρεται. Στο στίχο αυτό παρουσιάζεται η κατάσταση που επικρατεί στο Μεσολόγγι, η οποία παρομοιάζεται με την απόλυτη σιωπή που κυριαρχεί στον τάφο. Ο Σολωμός με αυτό το στίχο καθηλώνει και προκαλεί την ευλαβική προσήλωση του αναγνώστη. Ναταλία
Στο Β' σχεδίασμα οι στίχοι αλληλοσυμπληρώνονται, αλλά ταυτόχρονα λειτουργούν ανεξάρτητα, καθένας τους μια άλλη διάσταση του νοήματος. Επομένως κάθε στίχος έχει το δικό του βάρος. Ο ήχος όμως και η λυρικότητα ορισμένων ξεχωρίζει. Θεωρώ πως ο πρώτος στίχος περιγράφει στο απόλυτο αυτό που θέλει να περιγράψει. Την απόλυτη σιωπή του θανάτου. Η επιβλητικότητα των λέξεων και το βάρος της καθεμίας απ' αυτές κάνουν αυτό το στίχο πραγματικό έμβιο ον στο στόμα του καθενός που απαγγέλλει και υπάρχει και ο εμβληματικός στίχος "όποιος πεθάνει σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει". Αυτά τα λόγια εκπέμπουν ένα μεγαλείο το οποίο δεν είναι πομπώδες, ούτε εθνικιστικό και βαρύγδουπο. Το μεγαλείο της ανθρώπινης ψυχής, η οποία αντέχει και υπομένει τους πειρασμούς. Η ανελέητη ομορφιά του κόσμου γύρω μας πολλαπλασιάζει το δράμα που μας περιβάλλει. Βαραίνουμε κι άλλο, φορτωνόμαστε άλλον ένα σταυρό μαρτυρίου. Κι όμως η ψυχή μας παραμένει καθαρή και ακέραια. Όχι πάντοτε. Κίμωνας
"Λαλεί πουλί, παίρνει σπυρί, κι η μάνα το ζηλεύει.
Τα μάτια η πείνα εμαύρισε, στα μάτια η μάνα μνέει"
Ο στίχος που με συγκίνησε ιδιαίτερα ήταν "Λαλεί πουλί, παίρνει σπυρί, κι η μάνα το ζηλεύει. Τα μάτια η πείνα εμαύρισε, στα μάτια η μάνα μνέει". Τις περισσότερες φορές, τα ποιήματα, μας παρουσιάζουν ιστορίες ηρώων. Μας παρουσιάζουν τα κατορθώματα και τις περιπέτειές τους. Οι ποιητές εξιστορούν γεγονότα τα οποία πρώτα τα πλάθουν και πολλές φορές φαίνονται από μόνα τους φανταστικά. Στο συγκεκριμένο, όμως, ποίημα και ιδιαίτερα σ' αυτό το δίστιχο, ο Σολωμός παρουσιάζει τον πόνο μιας μάνας, η οποία δεν μπορεί να προσφέρει τα στοιχειώδη στα παιδιά της. Δίνει με εξαιρετικό τρόπο, με έντονο συναίσθημα και έντονη παραστατικότητα την εξάντλησή της, που γίνεται ορατή στα παιδιά και αυτό την απογοητεύει και την πονάει περισσότερο. Η μάνα ζηλεύει ακόμα και το πουλάκι, το οποίο έχει τη δυνατότητα να βρει ένα σπόρο και να φάει. Ο ποιητής, μέσα από τους στίχους, παρουσιάζει το ανθρώπινο συναίσθημα, την ανθρώπινη ανάγκη που για να ζήσει, χρειάζεται την τροφή. Δεν είναι κάτι φανταστικό, ούτε παράξενο για μας και το γεγονός αυτό μας συγκινεί!
Ανύσια
“Μάγεμα η φύσις κι όνειρο στην ομορφιά και χάρη”
Αυτή η φράση πιστεύω πως συνοψίζει ό,τι συμβαίνει γύρω από τους Πολιορκημένους στη φύση. Τη βρίσκω ιδιαίτερα συγκινητική, γιατί μέσα από αυτή φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να επιλέξουν οι Πολιορκημένοι μεταξύ ζωής και θανάτου...πόσο δύσκολο είναι να αφήσουν την πλάση στην καλύτερή της στιγμή και να προσπαθήσουν σχεδόν μάταια να υπερασπίσουν τον εαυτό τους και την πατρίδα τους. Θα μπορούσε η φράση αυτή να βρίσκεται σε ένα παραμύθι και να χαρακτηρίζει ένα μαγεμένο δάσος που να μην μπορεί κανείς να το αποχωριστεί. Έτσι να δυσκολεύεται να πάρει την απόφαση και να το εγκαταλείψει. Αυτό φαίνεται να συνέβη και στους Πολιορκημένους: να μαγεύτηκαν από την ομορφιά της φύσης και να μέθυσαν από τις ευωδιές της. Έτσι να αμφιταλαντεύονται μεταξύ παραμονής και φυγής... μεταξύ ζωής και θανάτου στο όνομα της Ελευθερίας και του Εθνικού Χρέους. Μαρία
"Το σκουληκάκι βρίσκεται σ' ώρα γλυκιά κι εκείνο"
Ο στίχος αυτός είναι ιδιαίτερα συγκινητικός , καθώς ο ποιητής στρέφει την προσοχή του στα πιο μικρά και αυτονόητα "τίποτα" της ζωής που συμμετέχουν και εκείνα στη γιορτή της φύσης. Ζουν και αισθάνονται και τα ίδια τη γλυκιά και ευτυχισμένη ώρα , πόσο μάλλον ο άνθρωπος. Ο ποιητής δείχνει μια αγάπη και τρυφερότητα απέναντι στο μικρό αυτό "τίποτα" της ζωής και χρησιμοποιεί το υποκοριστικό "σκουληκάκι". Χριστιάνα
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου